Delegacja Senatu z wizytą w Kazachstanie

O współpracy gospodarczej i politycznej, o wymianie młodzieży, a także o repatriacji Polaków z Azji Środkowej i Syberii rozmawiał marszałek Senatu Stanisław Karczewski 5 maja 2016 r. w Astanie z kazachskimi politykami.

Marszałek tego dnia spotkał się z prezydentem Nursułtanem Nazarbajewem, przewodniczącym Senatu Kasymą-Żomartem Tokajewem, przewodniczącym Izby Reprezentantów – Mażylisu Baktykożanem Izmuchambetowem, zastępcą przewodniczącego Zgromadzenia Narodu Kazachstanu Eraly Tugżanowem.

Polska delegacja gości w tym kraju na zaproszenie przewodniczącego kazachskiego Senatu. I od  spotkania z przewodniczącym Senatu Kasymą-Żomartem Tokajewem rozpoczęła się  wizyta marszałka i polskiej delegacji.

Politycy rozmawiali o współpracy międzyparlamentarnej i roli, jaką ona odgrywa w podtrzymywaniu dialogu politycznego. Mówili o rozwoju współpracy gospodarczej, wymianie handlowej, a także o potrzebie rozwoju kontaktów między regionami obu krajów. S. Karczewski podkreślił, że Polska traktuje Kazachstan jako partnera strategicznego w Azji Centralnej. 

Marszałek podziękował władzom Kazachstanu za życzliwą politykę wobec naszej mniejszości, która pozwala na podtrzymywanie więzi Polonii z krajem ojczystym, pozwala na kultywowanie tradycji, obyczajów i nauki języka polskiego. Zaznaczył, że winniśmy wdzięczność  Kazachom  za to, że pomagali Polakom przetrwać na zesłaniu. Przewodniczący Tokajew podkrślił, że Polacy w Kazachstanie nie są mniejszością tylko częścią narodu.

Pierwszego dnia wizyty, marszałek rozmawiał z prezydentem Nursułtanem Nazarbajewem i  przewodniczącym Izby Reprezentantów – Mażylisu Baktykożanem Izmuchambetowem. Po spotkaniach marszałek Karczewski powiedział dziennikarzom, że rozmowy dotyczyły współpracy politycznej, gospodarczej, naukowej, wymiany młodzieży między obu krajami.

Mówiono także o EXPO 2017, która to wystawa odbędzie się w Kazachstanie i o planowanej wizycie prezydenta tego kraju w Polsce. S. Karczewski podkreślił, że we wszystkich rozmowach poruszał kwestię repatriacji Polaków. Powiedział, że strona kazachska ze zrozumieniem odnosi się do repatriacji, bo sami także prowadzą repatriację Kazachów  z Mongolii i Chin.

Późnym popołudniem odbyło się spotkanie z zastępcą przewodniczącego Zgromadzenia Narodu Kazachstanu Eraly Tugżanowem. To Zgromadzenie powstało z inicjatywy prezydenta Kazachstanu, jako organ konstytucyjny mający za zadanie reprezentację narodowości.

Polska delegacja gościła też u metropolity Archidiecezji Świętej Marii w Astanie, przewodniczącego Konferencji Biskupów Katolickich  Kazachstanu abp. Tomasza Pety. W trakcie spotkania mówiono o roli, jaką odgrywa Kościół wśród Polonii. Marszałek dziękował arcybiskupowi za pielęgnowanie wiary, tradycji i języka wśród Polaków w Kazachstanie.

Poinformował o pracach nad ustawą o repatriacji. „Chcmy, by ci, którzy zechcą - wrócili do kraju, a ci, którzy zostaną mieli  łączność ze swoją ojczyzną i stanowili pomost między Polską a Kazachstanem” – powiedział S. Karczewski. Arcybiskup powiedział, że zależy mu na tym, by dwa narody Polski i Kazachski zbliżyły się. „Powinny być blisko siebie i dać swoją duchowość światu” – dodał.

Marszałek wraz z senatorami będzie przebywał w Kazachstanie trzy dni. Poza rozmowami w stolicy Kazachstanu polska delegacja uda się do Tarazu,  Merke, Ługowoje, Oziernoje, Jasnej Polany. W tych miejscowościach  będzie się spotykać  z Polonią. Odwiedzi polskie cmentarze wojskowe w Merke i Ługowoje, na których spoczywają prochy żołnierzy Armii gen. Andersa. To żołnierze, którym udało sie dotrzeć do Armii Andersa, ale na skutek wycieńczenia i chorób pozostali na zawsze w kazachskiej ziemi.

W skład polskiej delegacji wchodzą senatorowie: Janina Sagatowska, Anna Maria Anders, Stanisaw Gogacz, Andrzej Pająk, Ryszard Majer, Waldemar Sługocki, posłanka Barbara Bartuś oraz przedstawiciele ministerstwa spraw wewnętrznych, ministerstwa rozwoju, ministerstwa spraw zagranicznych.

Marszałek Karczewski przed wizytą powiedział, że  „Senat jest opiekunem Polonii i Polaków poza granicami, dlatego szczególne znaczenie mają stosunki z krajami, w których mieszkają nasi rodacy”.  W Kazachstanie szacuje się, że żyje ok 40 tys. osób polskiego pochodzenia. Marszałek zaznaczył, że będzierozmawiał z Polakami o nowych ustawach i projektach ustaw, które dadzą im nowe możliwości powrotu do kraju – ustawa o Karcie Polaka, projekt ustawy o reptriacji.

„Chcę zobaczyć, w jakich warunkach żyją moi rodacy w Kazachstanie,  jakie mają problemy i jakie oczekiwania wobec Polski”- powiedział marszałek Karczewski. Dodał, że chce się przekonać jak bardzo Polacy zostali dotknięci przez ostatnią powódź w tym kraju i co można dla nich zrobić.

Polska społeczność w Kazachstanie liczy oficjalnie ok. 34 tys. osób i zajmuje 15 miejsce pod względem liczebności wśród ponad 130 narodowości zamieszkujących terytorium Kazachstanu. Mieszka głównie w centrum  i  na północy Kazachstanu. Mniejszość polska ma zagwarantowane prawa do zachowania i kultywowania tradycji, języka i kultury. Polacy w Kazachstanie to potomkowie osób deportowanych jako obywatele ZSRR z Podola i Ukrainy do Kazachstanu.

Nieliczną grupę stanowią potomkowie polskich zesłańców z XIX wieku, a tylko niektórzy posiadali obywatelstwo II Rzeczypospolitej. Polacy głównie mieszkają dziś na wsi.  Stanowią też najliczniejszą grupę wśród wyznawców chrześcijaństwa w Kazachstanie. W tym kraju działa szereg organizacji polonijnych. Są to Związek Polaków Kazachstanu, Stowarzyszenie Polaków „Polonia” w Astanie, Stowarzyszenie Społeczne „Jedność Polska” oraz Młodzieżowe Centrum Kultury w Kokszetau. Organizacje te otrzymują pieniądze na działalność z budżetu Zgromadzenia Narodu Kazachstanu.

Przedstawiciele polskiej mniejszości piastują stanowiska we władzach różnych szczebli. Prezesi 8 organizacji obwodowych ZPK są członkami Zgromadzenia Narodu Kazachstanu. Obecnie języka polskiego uczy się w Kazachstanie ok. 1500 osób. Nauczanie to odbywa się w 33 punktach tj. W 21 szkołach, 7 w organizacjach polonijnych, 4 w parafiach rzymsko-katolickich i 2 w szkółkach sobotnio-niedzielnych

senat.gov.pl